Skóra sucha

Jednym z często występujących typów cery jest skóra sucha. Posiada obniżoną zawartość wody w naskórku. Suchość skóry może pojawić się na skutek jej odwodnienia, bądź zbyt silnego odtłuszczenia. Spadek uwodnienia warstwy rogowej skóry, powoduje nasilenie jej przepuszczalności oraz zmniejszenie elastyczności, co prowadzi do obniżenia jakości bariery naskórkowej i zwiększenia podatność na działanie czynników zewnętrznych. Dochodzi do rozwoju podrażnienia, stanów zapalnych, infekcji, alergii i świądu. Dodatkowo mogą pojawić się obszary z intensywniej łuszczącą się skórą na skutek zaburzenia procesu rogowacenia naskórka.

Skóra pełni wiele funkcji, do jej głównych zadań zaliczana jest ochrona organizmu przed wnikaniem substancji drażniących, toksycznych i działających alergizująco oraz przed niekontrolowanym odparowywaniem wody z ustroju. Zadanie to spełnia bariera naskórkowa składająca się z komórek i cementu międzykomórkowego oraz płaszcz hydrolipidowy, będący mieszaniną sebum i potu. Jest on niezwykle istotnym elementem decydującym o nawilżeniu skóry.

Bariera naskórkowa oraz płaszcz hydrolipidowy są narażone na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych, w rezultacie ulegają niszczeniu, np. poprzez  środki myjące zawierające detergenty i inne substancje chemiczne o działaniu wysuszającym. Dużą rolę w ich destrukcji odgrywają wolne rodniki, gorąca woda,  czynniki mechaniczne oraz niesprzyjające warunki atmosferyczne.

U niektórych suchość skóry spowodowana jest czynnikami endogennymi, takimi jak: choroby ogólnoustrojowe i choroby skóry, zaburzenia gospodarki hormonalnej (np. w chorobach tarczycy), jak również czynniki genetyczne oraz spadek nawilżenia związany z procesami starzenia skóry.

Terapia skóry suchej w gabinecie kosmetycznym opiera się na prawidłowym i wnikliwym wywiadzie, który powala poznać i w miarę możliwości wyeliminować, bądź ograniczyć czynnik decydujący o powstawaniu suchości skóry, co pozwala na skuteczne odbudowanie bariery hydrolipidowej.

Proces odbudowy bariery hydrolipidowej odpowiedzialnej za utrzymanie właściwego poziomu nawilżenia, jest trudny i długotrwały. Pielęgnacja suchej skóry powinna składać się z trzech połączonych ze sobą elementów: działania ochronnego, prawidłowego oczyszczania skóry oraz aplikacji preparatów działających regeneracyjnie.

Pierwszym krokiem w odbudowie uszkodzonej bariery hydrolipidowej jest przeciwdziałanie czynnikom powodującym jej destrukcję. Prawidłowa ochrona powinna obejmować:

  • ochronę przeciwsłoneczną, czyli stosowanie filtrów UVA oraz UVB o SPF co najmniej 30,
  • unikanie ekspozycji na czynniki atmosferyczne powodujące nadmierne odparowywanie wody, takie jak wiatr, suche powietrze w lecie, zimne powietrze w zimie,
  • dodatkowe nawilżenie powietrza w klimatyzowanych lub ogrzewanych pomieszczeniach,
  • zredukowanie w miarę możliwości ekspozycji na środki drażniące, np. detergenty
  • działanie antyoksydacyjne obejmujące dietę oraz kosmetyki mające w swoim składzie antyoksydanty takie, jak witaminy C, A i E
  • włączenie zabiegów kosmetycznych z użyciem składników o działaniu przeciwzapalnym i przeciwalergicznym emolienty m.in. zawierające alantoinę, pantenol.

Przywrócenie prawidłowego nawilżenia skóry obejmuje zarówno regulację procesów fizjologicznych w warstwie podstawnej naskórka, uzupełninie substancji wchodzących w skład bariery hydrolipidowej oraz okluzję, czyli warstwę kosmetyku ograniczającą TEWL. Kluczową rolę w regeneracji i wzmacnianiu bariery ochronnej naskórka poprzez ograniczenie odparowywania z niego wody pełnią również lipidy.

Równie istotnym elementem w terapii suchej skóry jest zwiększenie nawodnienia całego organizmu.  

Prawidłowa dieta, a w szczególności prawidłowa podaż płynów, prowadzą się do poprawy stanu skóry, dlatego tak ważne jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości wody, czyli co najmniej 1,5 – 2 litrów. Woda z jednej strony jest bezpośrednio odpowiedzialna za zwiększenie nawilżenia, z drugiej zaś jej obecność warunkuje prawidłowy przebieg procesów biochemicznych, których efektem jest synteza  składników zwiększających poziom nawilżenia skóry.

Ponadto aby cieszyć się piękną i zdrowo wyglądającą skórą, bez przesuszeń, należy wyeliminować wszelkie niedobory w diecie. Pierwszym krokiem powinno być włączenie do diety naturalnych produktów, będących źródłem witamin, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) i składników mineralnych mających potwierdzony wpływ na stan nawilżenia skóry, takich jak Witaminy A, E, C, kwasy omega 3 i 6, żelazo, Witamina D.

Suplementację należy zastosować dopiero w przypadku niedoborów potwierdzonych w rzetelnych badaniach laboratoryjnych.

Kosmetyki  stosowane w celu regeneracji skóry suchej powinny mieć postać emulsji, dostarczającej skórze zarówno odpowiednich substancji hydrofilowych, jak i lipofilowych. Zadaniem tych pierwszych jest wiązanie wody w warstwie rogowej naskórka. Z kolei dostarczenie fizjologicznych lipidów umożliwi odbudowę lipidowych elementów cementu międzykomórkowego. Bardzo ważną rolę odgrywają składniki aktywne przeznaczone dla skór suchych, które nie tylko uzupełniają niedobory, ale również wspierają procesy naprawcze naskórka.

Problem suchej skóry dotyczy wielu osób. Skala sprawia, iż nieustannie poszukuje się nowych, bardziej skutecznych rozwiązań.  Aby utrzymać zdrową skórę, konieczna jest równowaga pomiędzy czterema, współzależnymi procesami: różnicowaniu keratynocytów, złuszczaniu martwych komórek, tworzeniu NMF – Naturalnego Czynnika Nawilżającego oraz wytwarzaniu lipidów międzykomórkowych.

Odpowiednia terapia miejscowa stanowi najistotniejszy element w długotrwałej pielęgnacji skóry suchej, w tym celu stosowane są dermokosmetyki oraz kosmeceutyki zawierające fizjologiczne lipidy, które są w stanie zasilić pulę endogennych lipidów, humektanty, czyli związki o silnych właściwościach higroskopijnych, mające zdolność do trwałego wiązania i zatrzymywania wody z otoczenia,  substancje regulujące procesy łuszczenia jak na przykład  α-hydroksykwasy i substancje o działaniu okluzyjnym, stanowiące fizyczną barierę dla odparowywania wody,  takie, jak na przykład wosk carnauba.